معرفی محبوب ترین شبکه های اجتماعی در ایران

استفاده کاربران ایرانی از شبکه های اجتماعی با فیس بوک آغاز شد اما در این چند سال خیر، انواع شبکه های اجتماعی و پیام رسان های جدیدی وارد بازار شده اند.این اپلیکیشن ها همانند: واتس اپ،تلگرام، وایبر، لاین، اینستاگرام، ایمو، توییتر و اسکایپ تنها بخشی از این شبکه‌ها بودند که به طور گسترده توسط کاربران ایرانی مورد استفاده قرار گرفت اما برخی از آن‌ها به دلایل مختلف، بیشتر از بقیه به محبوبیت رسیدند. در یک نظرسنجی از رفتارشناسی کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی نشان‌ داد بالای تلگرام و اینستاگرام از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار هستند .

در آگوست 2013 در روسیه تلگرام راه اندازی شد. این شبکه در ابتدا بیشتر و فقط یک پیام رسان ساده بود و به تدریج با پدیدار شدن امکاناتی همچون گروه ها و کانال ها میتوان آن را یک شبکه اجتماعی تلقی کرد. با فیلتر شدن فیس بوک و ویژگی‌های ویژه تلگرام همچون ایجاد کانال، گروه‌های کاری، خانوادگی و آسان بودن دسترسی به آن امکان استفاده از نسخه تحت وب و برقراری تماس صوتی ، این اپلیکیشن را به سرعت به پرطرفدارترین پیام رسان ایران تبدیل کرد. اکنون نیز با وجود محدودیت ها فیلترینگ در سال های اخیر در صدر پیام رسانها کاربردی برای اینیان میباشد.پیام‌رسان تلگرام، صرف‌نظر از گروه سنی و... افراد، محبوب‌ترین اپلیکیشن ارتباطی در ایران است .با راه‌اندازی اینترنت پرسرعت به ویژه 3G و 4G همیشه در دسترس افراد بوده و در واقع، به یکی از کانال‌های راه‌ اندازی کسب و کار عمدتا برای زنان تبدیل شده است. آمار به نقل از یک نظرسنجی گویای این امر است که 90درصد افراد روزانه حساب کاربری خود را در تلگرام چک می‌کنند، این در حالی است که حدود 30درصد این افراد همیشه آنلاین و از آن دست افراد مسوولیت‌پذیر هستند و به محض دریافت پیام، آن را پاسخ می‌دهند. البته زنان نسبت به مردان بیشتر به این پیام‌رسان سر می‌زنند. اکثر آنها در هر بار مراجعه حدود یک تا 20دقیقه زمان برای چک کردن پیام در تلگرام صرف می‌کنند و به شکل قابل‌توجهی در برخی از این افراد زمان صرف‌شده به یک ساعت نیز می‌رسد. بیشترین زمان مراجعه افراد به این پیام‌رسان بین ساعات 16 تا 22 است که عمدتا برای معاشرت با اقوام و آشنایان، تفریح و سرگرمی و ارتباط کاری صرف می‌شود اکنون حتی فیس بوک که زمانی بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی کاربران ایرانی محسوب می‌شد در برابر تلگرام حرفی برای گفتن ندارد.

بسیاری از فروشگاه‌ها و شرکت‌های مختلف هم صفحه اینستاگرام ساخته‌اند و اجناس و خدمات خود را معرفی کرده و حتی به فروش آنلاین پرداخته‌اند.از سوی دیگر کاربران معمولی هم برای به اشتراک‌گذاری و جمع‌آوری لایک به رقابت می‌پردازند و بازار خرید و فروش لایک‌های بیهوده نیز در این فضا ایجاد شده است. ظاهرا مصرف بالای حجم اینترنت باعث می‌شود که تعداد دفعات مراجعه اکثر افراد به اینستاگرام کمتر از 5بار در روز باشد و عمدتا در هر بار ورود بین یک تا 20دقیقه در آن وقت می‌گذرانند.

در ابتدای شروع فعالیت سازندگان آن اعلام کردند که استفاده از خدمات این برنامه بمدت یکسال بصورت رایگان است ولی با به روی کار آمدن دیگر اپلیکیشن های پیام رسان رایگان آنها را از این تصمیم منصرف کرد و واتس آپ بصورت رایگان باقی ماند. قابلیت های این اپلیکیشن علاوه بر فرستادن پیام های متنی،تماس صوتی و تصویری به صورت گروهی ، امکان ارسال فایل‌های مختلف مانند پی دی اف و اسناد حجیم را بدون پایین آمدن کیفیت را دارد. این امر موجب شد تا به سرعت مورد توجه کاربران قرار بگیرد. ، یکی دیگر از قابلیت های متمایز واتس آپ ، رمزگذاری پیام‌ها پیش از ارسال و جلوگیری از سرقت اطلاعات افراد است. ورود واتس اپ به ایران با سر و صداهای زیادی همراه بود و مسئولان قضایی کشورمان خواستار فیلتر شدن آن شدند اما مسئولان وزارت ارتباطات در مقابل فشارها مقاومت کردند. پس از مدتی، سازندگان این پیام رسان، زبان فارسی را نیز به واتس اپ اضافه کردند و از سال 1394، نسخه فارسی این اپلیکیشن موبایلی در حال فعالیت است.امکان معاشرت با اقوام و دوستان از طریق تماس‌های صوتی و تصویری واتس‌اپ باعث شده این پیام‌رسان همچنان در بین کاربران ایرانی محبوب باشد و بنا برنظرسنجی انجام گرفته 66درصد افراد هر روز به آن سر می‌زنند. البته به دلیل کاربری کم این پیام‌رسان تعداد دفعات مراجعه در روز کمتر از 5بار بوده و عمدتا بین یک تا پنج دقیقه است، با این حال، بخش قابل‌توجهی از این افراد بعضا در هر مراجعه تا یک ساعت هم وقت صرف می‌کنند و عموما این مراجعات در ساعات 19 تا 22 است.

فیس بوک یکی از محبوب ترین شبکه های اجتماعی در ایران و سراسر جهان بود و در واقع نخستین شبکه‌ای بود که استقبال گسترده‌ای از آن شد به عنوان بزرگترین شبکه اجتماعی موجود در اینترنت میتوان این برنامه را نام برد و البته خیلی زود هم کاربران خود را از دست داد. اوج فراگیری فیس بوک در ایران، سال 1390 بود که تعداد 17 میلیون کاربر ایرانی در آن عضو بودند که با به روی کار آمدن دیگر شبکه ها فیس بوک کاربرانش را از دست داد. . البته این روند تنها در ایران اتفاق نیفتاد و به نظر می‌رسید که این شبکه اجتماعی به مرز اشباع رسیده است در حال حاضر هنوز کاربرانی هستند که از این پلتفرم استفاده میکنند.بعضی از کاربران به عنوان مکانی برای ذخیره اطلاعات خود استفاده کرده و یا برای دیدن عکس های اقوام و دوستان خارج از کشور.

توییتر Twitter

به دلیل یکسری از محدودیت های این شبکه اجتماعی در حال حاضر بیشترین و اصلی ترین طرفداران این شبکه خبرنگاران و سیاست مداران هستند. در واقع میتوان آن را پاتوق خبرنگاران و سیاست‌ مداران ایرانی دانست.

حضور این افراد در توییتر و توییت کردن اخبار در لحظه، سبب شد تا سرعت انتقال اخبار در این شبکه حتی از خبرگزاری‌ها نیز پیشی بگیرد و آن را تبدیل به یکی از محبوب ترین شبکه های اجتماعی در سراسر جهان تبدیل کند.با توجه به این رویداد و فیلتر شدن و همچنین کم‌رنگ بودن جنبه سرگرمی و انتشار عکس و فیلم در توییتر این شبکه مورد استقبال در میان مردم عادی قرار نگرفت .

توییتر در سال‌های گذشته محدودیت 140 کاراکتری برای ارسال پیام مستقیم داشت اما کاربرانی که می‌خواستند در هر لحظه در جریان اخبار قرار بگیرند، از آن استقبال کردند.

با توجه به خبرمحوری ، این شبکه خیلی مورد توجه کاربران معمولی ایرانی قرار نگرفت و فیلتر شدن آن نیز باعث شد تا به سرعت تعداد مخاطبان و طرفداران توییتر در ایران کاهش پیدا کند.

یوتیوب YouTube

یوتیوب را نیز می توان یکی از شبکه اجتماعی محبوب در جهان دانست. این وب‌گاه معروف‌ترین وب‌گاه بارگذاری و تماشای رایگان ویدئو است که در سال 2005 راه‌اندازی شده است. در ایران نیز این برنامه طرفداران مختص به خود را دارد که اغلب کاربرانش برای اموزش به سراغ آن می روند . یوتیوب در بسیاری کشورها از جمله چین، پاکستان، مراکش، ترکیه، .... و همچنین ایران به دلیل توزیع محتواهای نامناسب و مغایر قوانین کشور فیلتر شده است. البته بعد از اعتراضات گسترده، یوتیوب قوانینی برای جلوگیری از انتشار محتوای مجرمانه و نقض قوانین کپی رایت وضع کرد اما چه کسی می‌تواند و یا بهتر است بگوییم چه کسی میخواهد جلوی کاربران کنجکاو و فعال را بگیرد؟